TRABZON 6. KİTAP ve KÜLTÜR ŞÖLENİ İKİNCİ GÜNÜN DE SEVENLERİ APOLAS (ABDURRAHMAN) LERMİ İLE BULUŞTU

TRABZON 6. KİTAP ve KÜLTÜR ŞÖLENİ İKİNCİ GÜNÜN DE SEVENLERİ APOLAS (ABDURRAHMAN) LERMİ İLE BULUŞTU

TRABZON - Karedeniz müziğinin sevilen ismi Apolas Lermi Trabzon'da hayranlarıyla bir araya geldi.

 

Çağdaş yaşamı destekleme derneği tarafından hazırlanan ve Ömer Güner'e ithaf edilen Trabzon 6. Kitap ve Kültür Şöleni ikinci günün de Karadeniz müziğinin sevilen ismi Apolas Lermi’yi ağırladı.

Şair Serkan Türk, Gazeteci Fatma Yavuz ve sevenlerinin sorularını cevaplayan Apolas Lermi ölümle tehdit edildiğini ileri sürdü!..

 

"ÖLÜM TEHDİDİ ALDI, ÖTEKİLEŞTİRİLDİ, AYRIŞTIRILDI!"

Serkan Türk: Fatma Yavuz, Apolas Lermi ile buluştuğunda ona ilk ne sordu?

Tabi ki müziğe nasıl başladınız gibi bir soru sormadım, bu klişe sorulardan kaçmışımdır. Apolas ne demek, diye sordum. Az önce de onu konuştuk Apolas'la, yaptığı röportajlarda bitmek bilmeyen bir serzenişi var. Yıllar geçti herkes ona Apolas ne demek, diye soruyor. Bu soruyu yaptığım röportajda manşete çekmiştim oysaki. Yani Apolas sahne adı, asıl adı Abdurrahman Lermi. Biz yörede Abdurrahman'a Apo deriz kısa olarak, o da apo apo derken Apolas oldu. Ben Apolas’a şunu sormak istiyorum.

Abdurrahman'ı seçseydim daha çok para kazanabilirdim.

Fatma Yavuz: Yöresel müzik yapan sanatçılar, gruplar var. Bu Kazım Koyuncuyla başladı gibi geliyor ama Kazım vizyonuyla dünyaya açıldı. Bir yerde bunu başardı. Etnik ve yöresel kalmadı. Bu yöreselliği dünyaya açtı. Sen bunun bir tık üstündesin. Yani rahmetli Kazım Koyuncu’nun yaptığı şeyi bir tık yukarı taşıdın. Bu yeni nesil sanatçılar arasında etnik müzik yapıyorsun, biraz Yunanistan (!) açılımın var, bize bundan bahseder misin? Yani bu konuda da haksız yere eleştirildiğini düşünüyorum. Bir yerlere bulunduğumuz coğrafyanın kültürünü taşıyorsun ama seni bu konu da suçluyorlar. Seni çok mağdur olduğunu biliyorum bize bunları anlat biraz.

Apolas Lermi: Öncelikle ben çok teşekkür ediyorum. Müzik yolculuğumda her zaman yanımda olan iki insanın ortasındayım. Biri sağımda (Fatma Yavuz), biri solumda (Serkan Türk) ve sizler karşımdasınız. Çok teşekkür ediyorum bu yolculukta yanımda olduğunuz için. Daha çok ismimle ilgili bahsettikleri sorunları yaşıyorum. Sonuçta teknoloji çağındayız, insanlar merak ettikleri en ufak bir şeyi bile Google’a sorup öğrenebiliyorlar. Yüzlerce röportajım var orada. Bu konuda da açıklamada bulunduk, yine de merak edenler röportajları okuyabilirler.

Onun dışında müziğe gelirsek, saydıklarınızdan hiç biri ben Karadeniz müziği yapıyorum ya da ben yöresel müzik yapıyorum demediler. Buna Kazım Koyuncuda dâhil. Alternatif Karadeniz Müziği’nin öncüleri olarak sayabileceğimiz Fuat Saka, Volkan Konak, Kazım Koyuncu bu bir üçlüdür aslında. Onların hiç biri biz Karadeniz Müziği yapıyoruz demiyorlar. Ben de bunu demiyorum. Neden? Çünkü Karadeniz çok büyük bir coğrafya sadece Türkiye'den ibaret değil. Kuzey kısmı var, doğusu, batısı var; bir çok halk, topluluk var, dil var. Biz Türkiye'de Doğu Karadeniz Müziği’ni icra etmeye çalışan müzisyenleriz. Doğu Karadeniz Müziği içerisinde Kazım Koyuncu’nun getirdiği Lazca rock karakteri üzerinde oluşmuş bir tarz vardı. Ben bu tarzın biraz eksik kaldığını gördüm. Özellikle Rumca. Mesela Kazım Koyuncu da Karadeniz’deki etnik dillerde şarkı söyledi ama Rumca söylemedi. Trabzon'un da adı Rumca'dan geliyor(!). Bu bağlamda Rumca biraz ötekileştirilmiş, yalnızlaştırılmış bir dil olarak görüyorum. Bu arada ana dilim Rumca değil, Rumca bilmiyorum, yörenin yetiştirdiği bir müzisyen olarak sanatçı sorumluluğuyla duyarsız kalamayacağımız için sessiz kalmak istemedim o yüzden Rumca ile ilgili bazı çalışmalar yapmak istedim ve Trabzon kültürünü temel alan bir albüm yaptım.

Albümden önce bir anket yaptım. Hangi ad ile albümü çıkarayım? Asıl adım Abdurrahman, arkadaşlarımın taktığı ad Apolas. Apolas istedi insanlar ve albümümüz çıktı. Piyasa korkusuyla çıkardığım bir albüm değildi. Zaten öyle olsaydı Abdurrahmanı seçseydim bu günü yönetim altında çok daha para kazanabilirdim.

"ÖLÜM TEHDİTLERİ ALDIM!"

Serkan Türk: Apolas Lermi müzik serüveninin başında çıkış yaptığı ilk şarkı seçim zamanı isimli bir şarkıydı. Albümde daha çok öne çıktığı için ve diğer aynı tür müzik yapanlardan daha farklı bir yerde olduğunun göstergesi şarkı sözleri. Müzikte bir duruşunu olduğunu yaptığınız şarkılarla, vermeye çalıştığınız mesajlarla ortaya koyuyorsunuz. Seçim zamanı tabi sana çok problem oldu ve bir misyon da yükledi. Bu kapsam da neler geldi başına?

Apolas Lermi: Bu türkü 2008 yılında yazmaya başladım ve bir sene sürdü bu türküyü yazmam. O kadar yetenekli değilim. Bir günde türkü yazmak zor, kelimeleri seçmek gerekiyor. Ve protest müzik, türkü yaparken bir eksiklik gördüm. Buna Grup Yorum da dâhil, o çizgiden gelen diğer insanlarda da. Kullandıkları kelimeler biraz daha halkın seviyesinin üzerinde kelimelerdi. Bizim köylerimiz de bu kelimeleri anlayacak çok kimse yok. Bu yüzden onların dilinde şarkılar söylemek istedim. Onların anlayacağı şiveyle, onların anlayacağı kelimeleri seçmeye çalıştım. O zamanki sorunları, Karadeniz'de fındık, çay HES gibi konular da bir şeyler söyleyen eserdir. Albümden sonra tabi ki birincisi ismim, ikincisi bu şarkı, üçüncü olarak Rumca mevzusu. Bu üçü bir araya gelince bu çocuk nedir böyle diye, hakkımda pek çok şey söylendi. Ajan dediler, bölücü dediler, ateist dediler, aklınıza gelebilecek bütün her şeyi söylediler. Ermeni, Rum tırnak içerisinde bütün kötü şeyleri. Bana böyle bir misyon biçtiler. Konserlerim, kendimi ifade etme alanlarım engellendi. Gazetelerde  kendimi ifade edemedim. Televizyonlarda, radyolarda bana çok fazla yer verilmedi.  Müziğimi sevip beni konserlere çağıran kimseler oldu ama bu algılardan dolayı pek çok konserim gerçekleşmedi. Özellikle Trabzon için söylüyorum.

Ölüm tehditleri de aldım bu arada.. Çok sıkıntılar yaşadım ve hala devam ediyor bu süreç. Ayrıştırmalar, tehditler, saldırılar, ötekileştirmeler, etnik, dini temli saldırılar. Beni hiç tanımayan, yan yana gelmeyen insanlar kulaktan dolma şeylerle yaptıkları. Bir ötekileştirme yaşıyorum hala. Bu sebeple Karadeniz’de ve Trabzon'da çok fazla konser yapamadım. Israrla yapmak istedim. Mesela KTÜ'de bir konserimiz oldu. Ama tam anlamıyla olması gerektiği gibi olmadı. Bir Trabzon hayalim vardı benim aslında bu müzikle ilgilenmeye başladığım zamanlar. Buna benzer şeyler, çok girmeyelim böyle şeylere ajitasyon olmasın diye.

Fatma Yavuz: Müzikte Popüler olmak adına yola çıkmadın ama popülerde olmadın ama başka bir mecraya aktın ve orada popüler oldun?

Popüler olduğumu düşünmüyorum. İlk albümden sonra her ne kadar tepki gösteren insanlar olduysa da saf temiz duygularla müziğimizi sevenler de oldu. Burada siyasi bir ayrıştırmada bulunmak istemiyorum. Her görüşten, her inançtan bizi sadece müziğimizden dolayı sevdiler. Burada oturuyorsam sizlerin sayesinde. Bu istemeden bir vizyon oluşturdu üzerimizde ve ikinci albümü oluşturma gereği duyduk. Hiçbir şekilde popüler olayım diye yola çıkmadım.

 

"BELKİ İLAHİ SESLENDİRİRSEM ŞARTLAR DEĞİŞEBİLİR"

Fatma Yavuz: Bir dönem televizyonlarda bir dizide mektup şarkısı çalmaya başlamıştı senden önce bilinmeye başlanmıştı.

Apolas Lermi: O şarkı biliniyor, benden çok biliniyor. Bu da güzel bir şey aslında, şarkının bilinmesi ama sahibinin bilinmemesi. Eserin yerine ulaştığı anlamına geliyor. Benim de amacıma ulaştığım anlamına gösteriyor.

Şu anda müzik piyasası zaten kendisini dizler üzerinden devam ettirebiliyor. Tüm müzisyenlerde dizide tek şarkı çalarsa eğer voleyi vurma derdindeler diyebilirim kısaca. O nedenle çalışmaların seviyesi de dizilerin seviyesi de düştü diyebilirim.

Fatma yavuz: Sen voleyi vurdun?

Ben voleyi vurmadım tabi ki. Baştan beri hata yaptım. Dediğim gibi Abdulrahman Lermi olsaydı. Gerçi hala geç değil, halen düşünüyorum. Abdulrahman Lermizade, Abdulrahman adıyla belki ilahi seslendirirsem şartlar koşullar değişebilir düşünmüyor değilim bazen.

 

"ALBÜMLERİMİ 50 YIL SONRASINI DÜŞÜNEREK YAPIYORUM"

Serkan Türk: Geçtiğimiz yıllarda bir arkadaşım bana ulaştı ve babasının bir geçmiş yıllara ait çok sayıda kaseti olduğundan bahsetti. Bu kasetlerin zamanla birlikte ses ve kayıt özelliklerini yitirmek üzere olduğundan bahsetti ve albümlerin bir şekilde gelecek kuşaklara aktarılması gerektiğini düşünüyordu. Şimdi müzik yapan kişiler arasından Apolas Lermi ile iletişim kurmak istediğini söyledi. Bir anlamda da geçmiş eserleri de derleyen toparlayan, gelecek kuşaklara aktarabilen bir müzisyen olarak müziğini dinleyen insanların sana bu kadar güvenmesi ve samimiyetle koleksiyonlarını teslim etme noktasına gelmesini nasıl değerlendiriyorsun?

Bu konudan haberim yoktu. Şimdi söylediniz çok mutlu oldum. Umarım o arşive ulaşabilirim. Yaptığım bütün albümleri 50 yıl sonrasını düşünerek yapıyorum. O nedenle günümüzde anlaşılamıyor albümlerim. Anlamıyorlar neden komple Rumca albüm yaptı ki, bu çocuk diyorlar. Çünkü piyasa değeri yok bunların. Kullandığım eserler de neden bu yöre, bu tavır, bu düzenleme işte bunların hepsinin bir cevabını albümlerde birazcık vermeye çalıştık. Ama albüm almadığı için insanlar bunlardan bir haber oluyorlar.  Aslında çok sevindim. Bilinçli dinleyiciye ulaşmak gerçekten çok değerli. Genelde daha çok olgun insanlar böyle düşünüyor. Genç arkadaşlar işin popülaritesinde ama onu da anlıyorum, kavga halinde değilim onlarla. Bir araya geliyorum.

30.11.2018